Kompresör nedir?
Kompresör genellikle gazlar
ve havaları atmosfer basıncından daha yüksek basınçlara sıkıştırmak için
kullanılan motorlu makinedir.Bu şekilde gibi atmosfer basıncının altına inme
bölümünde de kullanılır.Halk dilinde ise havayı sıkıştırarak basınçlı şekle
bize sunmasına denir.Vidalının hava
kompresörleri, kompresörün ana parçası olan vida grubundan isim almaktadır.Son
teknoloji ile vida kompresörleri tüm dünyada kullanılmaktadır.
Kompresörlerin
çalışma prensibi pistonlu kompresörlere göre çalışma şekli
farklıdır.Kompresörün tüm yapısı vidayı döndürebilmek amacı ile tasarlanmıştır.
Kompresör çeşitleri:
Hermetik kompresör
gibi
çeşitler mevcuttur.
VİDALI KOMPRESÖR
Vidalı hava kompresörleri pozitif
yer değiştirmeli kompresörler arasında yer alır.En yaygın olarak kullanılan
vidalı hava kompresörleri, tek kademeli, yağ enjeksiyonlu, helisel ve sprial loblar
ve çıkıntı ve oyukları bulunan erkek ve dişi rotordan oluşan vidalar kullanılarak yapılan kompresörlerdir.
Bu kompresörler kapalı bir gövde içinde dönerek havayı sıkıştıran bir çift
rotor bulunur.Emme ve çıkış valfleri
olmaz.Bu üniteler, esas olarak, vida rotorları ve rotorlar ile vida gövdesi arasındaki
açıklıkları kapatması için vida içine püskürtülen yağ ile soğutulur.
Kompresör içinde yağ vasıtasıyla
soğutma yapılmasının sonucunda, çalışan parçaların çalışan parçaları çalımla
sıcaklığı asla aşırı yüksek eğerlere çıkmaz. Vidalı kompresörler bu özelliklerinden
dolayı, sürekli çalışabilen, hava ve su soğutmalı kompresör paketi olarak
yapılır.
Basit tasarımı ve aşınan
parçaların azlığı, vidalı hava kompresörlerinin bakımının, çalıştırılmasının
kolay olması ve kurulumun esnek yapılmasını sağlar.
İki kademeli yağ enjeksiyonlu
yani yağ beslemeli ve püskürtmeli vidalı kompresörlerde rotorlar ve onları
çevreleyen gövde vida aksamını oluşturmaktadır.Kompresyon birbirine seri bağlı
vidaları tarafından paylaşılarak gerçekleşir.Tüm kompresör veriminin, tam yükte
motor güç sarfiyatı açısından, %15e kadar verimli olmasını sağlar. İki kademeli
vidalı kompresör vidalı kompresörün
basitliği ve esnekliği ile iki kademeli ve çift pistonlu kompresörün enerji
verimini birleştirir.İki kademeli vidalı kompresörlü hava ve su soğutmalı
olarak ve tam paketlenmiş olarak yapılırlar.
Yağsız vidalı
hava kompresörleri kompresyon odasında yağ olmaksızın çalışacak şekilde
tasarlanmış havayı yağ olmaksızın sıkıştıran vida kullanılarak yapılan
kompresörlerdir.Yağsız vidalı hava kompresörleri yağsız basınçlı hava
ihtiyaçlarını karşılamak için hava soğutmalı ve su soğutmalı olarak
yapılırlar.Yağ enjeksiyonlu vidalı kompresörlerinin kullanım esnekliğinin
aynısını sağlamaktadırlar.
Vidalı hava
kompresörleri hava soğutmalı ve su soğutmalı yağ enjeksiyonlu ve ya yağsız, tek
kademeli yada çift kademeli olarak üretilirler.Basınç ve kapasite olarak geniş
bir uyarlama aralığına sahiptirler.
Ünitelerde
vida –motor birleşiminin yanı sıra, yağ ayırıcı depolar. hava ve yağ soğutucu,
fan ve fan motoru, konden stop, minimum basınç valfi, separatör, hava emiş
filtresi gibi komponentler de bulunur.
Vidalı
kompresörlerin çalışma şekilleri ise, vidaya giren hava ve yağ ile karıştırılır
ve sıkıştırılır.Ardından yağ ayırıcı depoya gelinir.Bundan sonra iki kademeli
seperasyon ile havadan ayrılır.Çeşitli filtrelerden ve soğutuculardan geçtikten
sonra yağ tekrar kullanılmak için depoya gönderilir.Bu sırada hava soğutucuya
gönderilip burada ısınan havaya ısı kaybettirilir. Sonra hava çıkışa
gönderilir.
Vida ve emiş regülatörü : Vidalı hava
kompresörlerindeki en ileri teknoloji ürünü olan vida profili yüksek
performansın garantisi olmuştur.Biri dört ve diğeri altı asimetrik helisel
profili iki rotor, yataklar ve gövdeden oluşan vida, regülatörden emilen
havanın sıkıştırılarak istenilen basınca ulaşmasını sağlar. Uzun yıllar bakım
gerektirmeyen bir sitemi mevcuttur.
Alüminyum blok tip radyatör: Uygun
sıcaklıkta etki soğutma sağlayan üstün verimli bir aksamdır. Pislik tutmayan
geniş yüzeyi ile basınç seviyesini en altta tutar. Dış temizliği kolaydır.Bakır
borulu radyatörlerle kıyaslanmayacak kadar verimli ve uzun ömürlüdür.
Termostatik yağ kontrolü:Yağ soğutucu
radyatöre akuple edilmiş vaziyette olan bu valf kompresörün çalışmaya başladığı
anda by-pass yaparak hızlı bir şekilde çalışma sıcaklığının en üst seviyesine
ulaştırır.Yağ sıcaklığını belli aralıkla sabitler.Emiş ve soğutma havası
fitrelenmesi; ön filtreleme elyaf esaslı panel filtre ile yapılmaktadır.Emiş
havası ikinc kademe 15/25 mikron süzme kalibiliyetli kağıt esaslı filtre ile
filtrelenmektedir.
Yağ/hava ayrıştırma: Yağ-hava
ayrıştırma iki kademelidir.Mekanik ön ayrıştırmadan sonra ani gelişmeyle hava
hızı düşmektedir.Geniş yüzeyli yağ-hava ayırıcı filtre ile hava içerisindeki
yağ 2-4 mgr/m3e düşürülür.
Vidalı kompresörlerin avantajları:
- Vidalı kompresörler, üretici firma tarafından aynı güçteki kompresörlere göre daha şekilde tasarlar.
- Pistonlu kompresörlere göre daha verimli çalışırlar.
- Vidalı kompresörler ile erişilmesi güç olan debilere çıkabilmektedirler.
- Son teknoloji ürünü olan kompresörlerdir.
- Bakımları eksiksiz yapıldığı halde uzun ömürlü olurlar.
Dez avantajları:
- Pistonlu kompresörlere göre daha pahalı üretilmektedirler.